Тӱнямбал финн-угор писатель-влакын ХV конгрессышт Румынийыште, Клуж Напока олаште, 21-25 августышто эртаралте. Тиде олам эше вес семынже Коложвар маныт. Ондак сылнымутчо-влак финн-угор калык-влакын илыме тӱп мландыштышт погыненыт ыле гын, ты гана венгр калык диаспоран илыме мландыштышт, Трансильваний манме кундемыште, сылнымутчо-шамыч чумыргеныт. Трансильваний манмыже «чодыра шеҥгелне» манмым ончыкта. Тушто утларакшым румын калык коклаште 1 миллионат 500 тӱжем наре венгр ила. Коложвар ола Йошкар-Ола дене таҥастарымаште кугужак огыл, 320 тӱжем еҥ ила, но ийготшо дене кугурак. 

ХV конгрессыш Российысе Ханты-Манси автономный округ, Коми-Пермяк автономный округ, Коми Республик, Марий Эл Республик, Удмурт Республик, Ленинград область, Венгрий, Эстоний, Финляндий, Швеций, Словакий, Словений, Франций, Румыний элла гыч 70 участник толын. Тӱнямбал финн-угор сылнымут ассоциацийын президентше Янош Пустаин ойлымыж почеш, чылаже 40 наре доклад йоҥгалтын. Марий Эл гыч кум еҥан делегаций тушто участвоватлен. Мӱндыр мландыш миен коштмо Марий Эл Республикысе тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министерствын кугыжаныш программыж почеш шукталтын. Министр Иванов Константин Анатольевичлан, алмаштышыже Галина Степановна Ширяевалан тауштыман. Эртыше конгрессыште Елена Юнусова «Диаспорышто – марий йоча сылнымут» доклад дене палдарен. Мыйын докладемат конгрессын «Диаспорышто – сылнымут» темыж дене кылдалтын. Тыге Пошкырт кундем гыч лекше писатель-влакын марий сылнымутым пойдарымаште тыршымышт нерген каласкалалте. Моло писатель ден шымлызе-шамычат оҥай доклад дене калык ончыко лектыныт.

Каласен кодыман, тыгай конгресс кажне кок ий гыч эртаралтеш. Шушаш сылнымут форум нерген шуко ӱчашымаш лекте. Тыге кум вер палемдалтын: Коми-Пермяк автономный округын Кудымкар олаже, Коми Республикын Сыктывкар рӱдолаже да Сето калыкын илыме вер деке лишке улшо Псков областьысе Печора районышто. Тыге, тӱнямбал финн-угор сылнымут ассоциаций правленийын йыжыҥъеҥже-влак утларакшым сето калыкын илыме верыште вес сылнымут пайремым эртараш мелынрак лийыч. Теме шотышто кокытеланымаш лие, тудым «Сылнымут ден йылме» але «Сылнымут ден пӱртӱс» дене кылдаш манын ӱчашалте. Чылажат у ий мартен рашемдалтшаш манын, конгрессын пашажым иктешлыме да мучашлыме.

С.Архипова