Марий мландым моктышо писатель

Светлана Архипова

Коло кокымшо майыште тӱнямбалне кумдан палыме руш писатель, Марий АССР-ын калык писательже, Марий Эл республикын кугыжаныш премийын лауреатше, Советский районысо Чкарино селаште шочын-кушшо землякна Аркадий Степанович Крупняковын шочмыжлан 100 ияш юбилейжым палемдыме. Аркадий Крупняков ятыр исторический да фантастический, кызытсе илышым ончыктышо роман-влакын авторжо, драматург да журналист семын палыме. Книгаже-влакым калык куанен лудеш. «У моря Русского» Симферополь олаште1961 ийыште савыкталтын, «Марш Акпарса» Йошкар-Олаште 1965 ийыште ош тӱням ужын. Эн кугу тираж дене лекше трилогий-книгаже «Гусляры» маналтын («Москва-матушка» , «Вольные города», «Марш Акпарса»). «Есть на Волге утёс» романже 1983 ийыште да «Царёв город» романже 1984 ийыште савыкталтыныт. Тыгак фантастический романже-влак Аркадий Крупняковым кӱшкӧ нӧлталыныт. Тиде «Амазонки» ден «Пояс Ипполиты».

Коло кокымшо майыште тӱнямбалне кумдан палыме руш писатель, Марий АССР-ын калык писательже, Марий Эл республикын кугыжаныш премийын лауреатше, Советский районысо Чкарино селаште шочын-кушшо землякна Аркадий Степанович Крупняковын шочмыжлан 100 ияш юбилейжым палемдыме. Аркадий Крупняков ятыр исторический да фантастический, кызытсе илышым ончыктышо роман-влакын авторжо, драматург да журналист семын палыме. Книгаже-влакым калык куанен лудеш. «У моря Русского» Симферополь олаште1961 ийыште савыкталтын, «Марш Акпарса» Йошкар-Олаште 1965 ийыште ош тӱням ужын. Эн кугу тираж дене лекше трилогий-книгаже «Гусляры» маналтын («Москва-матушка» , «Вольные города», «Марш Акпарса»). «Есть на Волге утёс» романже 1983 ийыште да «Царёв город» романже 1984 ийыште савыкталтыныт. Тыгак фантастический романже-влак Аркадий Крупняковым кӱшкӧ нӧлталыныт. Тиде «Амазонки» ден «Пояс Ипполиты».

Писательын шочмо кечынже тӱҥ пайрем Советский поселкышто да Чкарино селаште эртеныт. Эрдене писатель-шамыч, тудын творчествыжым аклыше-влак Йошкар-Олаште памятник воктенже чумыргеныт, лӱмлӧ еҥым шарналтеныт да пеледышым пыштеныт.

Советский поселкышто «Аркадий Крупняков – Акпарс мландын мурызыжо» лӱман пайремыште поро мутым ятыр пагалыме еҥ ойлен. Нунын коклаште Марий Эл Республикысе тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министрын алмаштышыже Галина Ширяева, Советский администарцийым вуйлатыше Антон Трудинов, библиотеке системым вуйлатышыже Надежда Давыдова, тӱвыра пӧлкам вуйлатыше Татьяна Куршакова да молат. «Крупняков. Палыме да палыдыме» квест-модыш, «Аркадий Крупняковын сылнымутшым лудына» дудшо-влакын район конкурсышт эртеныт.

Пайремыште кугу уна семын Аркадий Крупняковын Сергей эргыжым, писательым да драматургым вашлийме. Тудо ачаж нерген чон йӱлен каласкален.
Аркадий Крупняковым Чкарино селасе шӱгарыште тойымо. Тушко шукерте огыл у плитам шогалтыме. Шочмо кечынже шӱгар воктеке калык лы‰ак погынен. Каласыман, писательын ӱмыржӧ кужужак лийын огыл, 75 ийым илен, 1994 ийыште, пелашыжын колымыж деч вара, пел ий наре эртымеке, ош тӱня дене чеверласен. Тудо ушан-шотан, пашам лым лийде ыштыше, шочмо вержым да калыкшым, пошкудыжым йӧратыше лийын, маныт.
Кечывал деч вара Советский поселкышто писательын лӱмжым нумалше рӱдӧ библиотекыште шарнымашан оҥам почмо.

Пайрем умбакыже районысо тӱвыра пӧртыштӧ шуйнен. Писатель лӱмеш почеламут да муро-влак йоҥгалтыныт. Пайрем годым поро мутым Россий писатель ушемын йыжыҥъеҥ-влак: Светлана Архипова, Геннадий Сабанцев, Юрий Соловьев (тыгак тудо «Царев город» у книга дене палдарен), Вячеслав Комаров, Лидия Иксанова, Алевтина Сагирова, «Литера» журналын тӱҥ редакторжо Сергей Щеглов ойленыт.

  

  

    

  

  

Фото С.Григорьевой